Integracja Sensoryczna
Terapia SI skierowana jest do pacjentów z zaburzeniami przetwarzania bodźców sensorycznych.
Do najczęstszych problemów dzieci, u których procesy przetwarzania sensorycznego nie funkcjonują prawidłowo należą:
- trudności z koncentracją,
- nadruchliwość,
- nadwrażliwość na dotyk,
- nadwrażliwość na dźwięki,
- strach przed ruchem (niechęć do odrywania stóp od podłoża, strach przed korzystaniem z huśtawki/karuzeli)
- trudności z równowagą,
- niezgrabność ruchowa (trudności w uczeniu się nowych umiejętności ruchowych, częste potykanie się, ociężałe/”niezgrabne” ruchy)
- kłopoty z koordynacją ruchową,
- poszukiwanie silnych wrażeń (stała chęć huśtania, kręcenia, skakania)
- wybiórczość pokarmowa,
- trudności z motoryką małą,
- trudności z mową (opóźniony rozwój mowy, problem z płynnością mowy, niezrozumiała mowa),
- unikanie bliskości,
- trudności z orientacją w przestrzeni.
Rozpoczęcie terapii Integracji Sensorycznej poprzedzone jest przeprowadzeniem specjalistycznej oceny procesów przetwarzania sensorycznego. [Diagnoza Integracji Sensorycznej]
Założeniem terapii SI jest kontrolowane dostarczanie odpowiednich bodźców, w efekcie czego dochodzi do spontanicznego formułowania reakcji adaptacyjnych wpływających na poprawę przetwarzania sensorycznego. Podczas sesji terapeutycznych wszystkie aktywności są dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości psychoruchowych dziecka. Warunkiem efektywnej terapii jest ciągłe balansowanie na granicy możliwości dziecka, ponieważ tylko wtedy dochodzi do poprawy organizacji układu nerwowego, a wszystko w sposób akceptowany i atrakcyjny dla małego pacjenta. Skutkuje to zmianą zachowania, poprawą funkcji poznawczych oraz efektywniejszą nauką.
Systematycznie i poprawnie prowadzona terapia usprawnia i przyspiesza rozwój. Atutem jest również możliwość równoległego prowadzenia rehabilitacji innymi metodami.
Jak rozumieć zjawisko Integracji Sensorycznej?
Mózg każdego człowieka stale odbiera, porządkuje i przetwarza informacje zmysłowe, aby zintegrować je ze sobą i wcześniejszymi doświadczeniami, a w efekcie odpowiedzieć na nie adekwatnym zachowaniem. Proces ten nazywamy integracją sensoryczno-motoryczną. Zmysły dostarczają informacji o fizycznej kondycji naszego ciała i otoczenia wokół nas. Jest to nie tylko pięć najbardziej znanych zmysłów ( wzrok, dotyk, słuch, smak i węch), ale również propriocepcja (inaczej czucie głębokie – zmysł informujący mózg o położeniu ciała i jego ruchach) oraz układ przedsionkowy (zmysł równowagi). Integracja sensoryczna rozpoczyna się od pierwszych tygodni i miesięcy życia płodowego i najintensywniej przebiega od urodzenia do końca okresu przedszkolnego.
Teoria Integracji Sensorycznej ma swoje podstawy teoretyczne w wiedzy z zakresu między innymi: neurofizjologii, neurologii, psychologii klinicznej dziecka, terapii neurorozwojowej.
Trzy bazowe układy zmysłów dla Integracji Sensorycznej stanowią: dotykowy, przedsionkowy i proprioceptywny.
To one rozwijają się najwcześniej i stanowią bazę dla dalszego rozwoju psychoruchowego dziecka.
Proces integrowania wrażeń zmysłowych odbywa się na wielu poziomach i w wielu miejscach układu nerwowego. Prawidłowa integracja sensoryczna daje podstawę do rozwoju bardziej złożonych procesów, takich jak: percepcja wzrokowa i słuchowa, koordynacja wzrokowo-ruchowa, mowa, umiejętność czytania i pisania, koncentracja uwagi, a w konsekwencji dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej i dobry fundament do właściwych relacji z rodziną i otoczeniem.